Ongeveer zes op de 100 vrouwen in Nederland hebben het PCOS-syndroom tijdens hun vruchtbare periode. Hiermee is het de meest voorkomende hormonale stoornis bij vrouwen.
Wat is PCOS?
Bij het polycysteus-ovariumsyndroom zitten er blaasjes in je eierstokken, ook wel cysten genoemd. Tijdens de eisprong groeit er een blaasje met één eicel erin. Als het blaasje knapt komt de eicel eruit, dit is normaal. Bij PCOS ontstaan er veel blaasjes die verkeerd groeien en meestal ook niet knappen. Hierdoor word je niet ongesteld. Je eierstokken werken dus niet goed en er komt teveel mannelijk hormoon vrij; testosteron.
PCOS is erfelijk. Vrouwen van wie de moeder (of nicht, zus, tante) PCOS heeft, hebben meer kans op het syndroom. Via de vader is het ook erfelijk. Diabetes type 2 en overgewicht wakkeren het syndroom vaak aan.
Hormonen tijdens PCOS
Tijdens PCOS spelen hormonen een belangrijke rol en gaat er het een en ander mis. Als er getest wordt op het syndroom worden de volgende hormonen getest in het bloed; LH, FSH, oestrogeen, progesteron en testosteron.
Als uit het bloedonderzoek blijkt dat je PCOS hebt, wordt er teveel LH geproduceerd en te weinig FSH. Ook is er vaak teveel testosteron (mannelijk hormoon) en teveel insuline (regelt je bloedsuikerspiegel).
Symptomen van PCOS
Op dit moment is PCOS nog niet te genezen. Wel is het mogelijk om je symptomen onder controle te krijgen of te verminderen met medicijnen, voldoende beweging en gezonde voeding.
De meest voorkomende symptomen zijn een onregelmatige of geen menstruatie, overbeharing op plekken waar dat minder gewoonlijk is en overgewicht. Overgewicht wakkert het syndroom soms juist aan.
Omdat tijdens PCOS je eierstokken niet goed werken, komen miskramen vaak voor. Door de hormoonschommelingen kan iemand met PCOS last hebben van stemmingsstoornissen en te maken hebben met heftige acne.
Lees ook de blog Ze vermoeden dat ik PCOS heb.
Behandeling tegen PCOS
Eerst berekent je arts je bmi. Als deze te hoog is zal je arts je aanraden om gezonder te eten en meer te bewegen, zodat je wellicht wat gewicht verliest. Een gezond bmi is belangrijk, omdat de meeste vrouwen dan vanzelf wel weer een eisprong krijgen en dat maakt de kans op een zwangerschap groter. Ook is de kans van slagen met een hormonale behandeling vele malen groter. Gewicht verliezen kan lastig zijn. Ga daarom in gesprek met je arts die je verder kan helpen met een lifestylecoach of diëtiste.
Heb je eenmaal een gezond bmi of had je dat al en lukt het zwanger worden nog steeds niet? Dan stuurt je arts je door naar het ziekenhuis waar je gekoppeld wordt aan een gynaecoloog. De gynaecoloog schrijft je meestal pillen voor met letrozol of clomifeen. Deze pillen zorgen bij acht van de tien vrouwen ervoor dat er toch een eisprong plaatsvindt.
De pillen met letrozol of clomifeen slik je vijf dagen achter elkaar en je hoort van je gynaecoloog wanneer je mag beginnen met slikken. Een paar dagen na het slikken van je laatste pil is het mogelijk om een echo te krijgen. Tijdens deze echo wordt onderzocht of je eiblaasjes goed groeien. Als dit het geval is probeert je gynaecoloog zo nauwkeurig mogelijk te voorspellen wanneer je eisprong zal plaatsvinden en wanneer het het verstandigst is om geslachtsgemeenschap te hebben. Als er op de echo te zien is dat je blaasjes niet goed groeien, krijg je pillen met meer letrozol of clomifeen erin.
Als het zaad van je partner minder goed is kan je je medicijnen samen met iui (intra-uteriene inseminatie) krijgen. De slechte zaadcellen worden uit het zaad gehaald, zodat alleen de goede overblijven. Vervolgens brengt de gynaecoloog de goede zaadcellen in je baarmoeder waar ze naar je eileiders gaan en daar zouden ze de eicel kunnen bevruchten, maar het is niet zeker of dat gelijk lukt.
